Przydatne informacje

• Co to jest i jakie informacje powinno zawierać zlecenie spedycyjne?
• Co to jest i jakie informacje powinna zawierać instrukcja wysyłkowa?
• Co to jest gestia transportowa?
• Co to jest OPWS?
• Co to jest INCOTERMS?
• Typy i parametry kontenerów morskich.
• Klasyfikacja ładunków niebezpiecznych ADR.

Co to jest i jakie informacje powinno zawierać zlecenie spedycyjne?

Najogólniej zlecenie spedycyjne to dokument, na podstawie którego zlecający powierza spedytorowi wykonanie czynności spedycyjnych, a spedytor, jako zleceniobiorca, zobowiązuje się zlecone czynności wykonać zgodnie z warunkami określonymi przez to zlecenie jak i obowiązujące normy prawne.
Podstawowe informacje jakie powinno zawierać zlecenie spedycyjne:
– dokładne określenie zleceniodawcy (nazwa, adres i dane kontaktowe)
– dokładne określenie zleceniobiorcy (nazwa, adres i dane kontaktowe)
– dokładny adres załadowcy
– dokładny adres odbiorcy
– dane dotyczące towaru: nazwa, rodzaj, typ towaru, określenie rodzaju opakowania, waga netto i brutto, wymiary (wymiary poszczególnych sztuk, elementów), wartość i inne właściwości
– wymagane prawem informacje i instrukcje dotyczące towarów niebezpiecznych
– wymagana temperatura przewozu (w przypadku ładunku, który wymaga przewozu w określonej temperaturze)
– dokładny lub ramowy termin załadunku/odbioru towaru
– dokładny lub ramowy termin rozładunku/dostawy towaru
– potwierdzenie czy dozwolona jest dostawa częściowa
– informacje dotyczące ewentualnych odpraw celnych
– informacje na temat ubezpieczenia towaru
– warunki dostawy jakie zostały przyjęte w kontrakcie kupna-sprzedaży (np. Incoterms, Combiterms itp.)
– sposób i termin awizowania zleceniodawcy
– dokładne instrukcje wypełnienia dokumentów transportowych
– instrukcje wysyłki dokumentów
– stawka za usługę spedycyjną (jeżeli została ustalona) oraz warunki i termin płatności

Co to jest i jakie informacje powinna zawierać instrukcja wysyłkowa?

Instrukcja wysyłkowa jest przygotowywaną przez spedytora na podstawie informacji zawartych w zleceniu spedycyjnym instrukcją dla załadowcy co do rodzaju i ilości towaru, a także miejsca i terminu załadunku na wskazany środek transportu. Powinna ona również określać sposób i drogę dostarczenia towaru, jak również zawierać wskazania co do odprawy celnej, aby załadowca mógł dołączyć do przesyłki dokumenty handlowe i celne niezbędne do jej dokonania, a których dostarczenie pozostaje w jego gestii.
Podstawowe informacje jakie powinna zawierać instrukcja wysyłkowa:
– oznaczenie środka lub środków transportu
– miejsce załadunku
– termin załadunku
– miejsce rozładunku
– termin rozładunku (w przypadku zlecenie terminowego)
– opis ładunku – tzn. rodzaj, liczbę, wymiary (opakowań przewozowych) i wagę brutto
– rodzaj opakowania (czy opakowania podlegają obowiązkowi wymiany, zwrotu)
– informacje odnośnie odprawy celnej (w eksporcie, imporcie)
– inne szczegółowe informacje

Co to jest gestia transportowa?

Pojęcie gestii transportowej oznacza prawo i obowiązek zorganizowania, realizacji i pokrycia kosztów dostawy określonego w kontrakcie handlowym towaru według określonych w tym kontrakcie warunków.
W eksporcie gestia transportowa oznacza sprzedaż towaru wraz z opłaceniem kosztów transportu „jak najdalej”, a w imporcie kupowanie towaru „jak najbliżej” miejsca produkcji lub wysyłki. Zasięg gestii transportowej dla eksportera jak i importera może być różny. Eksporter może mieć np. obowiązek dostarczenia towaru (i tym samym opłacenia kosztów) do miejsca przeznaczenia, do portu przeznaczenia lub do określonego terminalu w miejscu lub porcie przeznaczenia. Importer może mieć np. obowiązek zorganizowania transportu (i opłacenia kosztów) od miejsca wysyłki czy portu załadunku.
W określonych przypadkach można mówić o pojęciu własnej gestii transportowej, które oznacza sytuację gdy do eksportera lub importera należy obowiązek organizacji i pokrycia kosztów transportu na głównym (dłuższym) odcinku trasy dostawy.
Ponieważ w przeszłości, przez niejednolite zapisywanie w kontraktach handlowych warunków dotyczących gestii transportowej, dochodziło często do nieporozumień, opracowano jednolite reguły handlowe. Nie mają one charakteru prawnego, ale w przypadku powołania się na nie w kontrakcie handlowym są interpretowane identycznie na obszarze ich stosowania. Najbardziej znanymi i najczęściej stosowanymi w handlu międzynarodowym są formuły INCOTERMS.

Co to jest OPWS?

Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne. Opracowywane i publikowanie przez Polską Izbę Spedycji i Logistyki. Aktualna wersja pochodzi z roku 2010 i jest dostępna na stronie internetowej PISiL: http://www.pisil.pl/opws/

Co to jest INCOTERMS?

INCOTERMS jest najbardziej znaną i najczęściej stosowaną w handlu międzynarodowym wykładnią formuł handlowych. Została ona opracowana przez Międzynarodową Izbę Handlową w Paryżu. INCOTERMS po raz pierwszy ogłoszono w 1936 r. Następnie były one kilkakrotnie aktualizowane w poszczególnych latach, a obecnie obowiązująca wykładnia pochodzi z roku 2010.
Reguły INCOTERMS opisują przede wszystkim czynności, koszty i ryzyko związane z dostawą towaru od sprzedającego do kupującego.
Aby kupującego i sprzedającego obowiązywała określona formuła INCOTERMS regulująca stosunki pomiędzy nimi, wystarczy powołać się na nią w kontrakcie handlowym poprzez dokonania odpowiedniego zapisu np. CIF Gdynia Incoterms 2010. Przy czym istotne jest powołanie się na edycję z konkretnego roku wydania wykładni, aby uniknąć nieporozumień w interpretacji w przypadku ewentualnych konfliktów i postępowania sądowego. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku formuł, których zakres obowiązków stron umowy jest różny w różnych edycjach.
Wybór konkretnej reguły INCOTERMS jest zdeterminowany przez rodzaj towaru i środków transportu, które mają być użyte do jego przewozu, a przede wszystkim przez to, czy strony mają zamiar nałożyć dodatkowe obowiązki na kupującego lub sprzedającego (np. ubezpieczenie towaru).
Klasyfikacja formuł INCOTERMS 2010:
Jest 11 reguł podzielonych na dwie kategorie:

REGUŁY DLA WSZYSTKICH SRODKÓW I GAŁĘZI TRANSPORTU

EXW

EX WORKS (…named place of delivery)
Z ZAKŁADU (…wymienione z nazwy miejsce dostawy)
Formuła ta oznacza, że sprzedający realizuje warunki dostawy wydając kupującemu towar na swoim terenie lub wskazanym z nazwy innym miejscu (magazynie, wytwórni, fabryce itp.). Sprzedający nie ma obowiązku załadować towaru na środek transportu oraz dokonać odprawy celnej (jeżeli jest wymagana). EXW reprezentuje minimlane obowiązki sprzedającego.

FCA

FREE CARRIER (…named place of delivery)
DOSTARCZONY DO PRZEWOŹNIKA (…wymienione z nazwy miejsce dostawy)
Formuła ta oznacza, że sprzedający jest zobowiązany dostarczyć towar do przewoźnika lub innej osoby wyznaczonej przez kupującego na swoim terenie lub innym wyznaczonym z nazwy miejscu. Sprzedający ma obowiązek dokonać odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

CPT

CARRIAGE PAID TO (…named place of destination)
PRZEWOŹNE OPŁACONE DO (…wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
Formuła ta oznacza, że sprzedający ma obowiązek dostarczyć towar do przewoźnika lub innej wskazanej przez kupującego osoby w uzgodnionym miejscu i w związku z tym zawrzeć umowę na przewóz (i opłacić koszty tego przewozu) niezbędny do dostarczenia towaru do wymienionego z nazwy miejsca przeznaczenia. Według tej formuły sprzedający ma obowiązek dokonania odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

CIP

CARRIAGE AND INSURANCE PAID TO (…named place of destination)
PRZEWÓZ I UBEZPIECZNIE OPŁACONE DO (…wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
Formuła ta oznacza, że sprzedający ma obowiązek dostarczyć towar do przewoźnika lub innej wskazanej przez kupującego osoby w uzgodnionym miejscu i w związku z tym zawrzeć umowę na przewóz (i opłacić koszty tego przewozu) niezbędny do dostarczenia towaru do wymienionego z nazwy miejsca przeznaczenia.
Sprzedający jest również zobowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia, która pokryje ryzyko kupującego utraty lub uszkodzenia towaru podczas przewozu.
Według tej formuły sprzedający ma obowiązek dokonania odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

DAT

DELIVERED AT TERMINAL (…named terminal at port or place of destination)
DOSTARCZONY DO TERMINALU (…wymieniony z nazwy terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia)
Formuła to oznacza, że sprzedający ma obowiązek po wyładunku z przybywającego środka transportu postawić towar do dyspozycji kupującego w wymienionym z nazwy terminalu w wymienionym z nazwy porcie lub miejscu przeznaczenia. Przy czym pod pojęciem terminal rozumie się jakiekolwiek miejsce pod dachem lub nie, takie jak nabrzeże, magazyn, plac kontenerowy albo terminal samochodowy, kolejowy lub lotniczy.
Sprzedający ma obowiązek dokonać odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

DAP

DELIVERED AT PLACE (…named place of destination)
DOSTARCZONY DO MIEJSCA (…wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
Formuła ta oznacza, że sprzedający ma obowiązek postawić towar do dyspozycji kupującego na przybywającym środku transportu, w gotowości do wyładunku w wymienionym z nazwy miejscu przeznaczenia.
Sprzedający ma obowiązek dokonać odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

DDP

DELIVERED DUTY PAID (…named place of destination)
DOSTARCZONY, CŁO OPŁACONE (…wymienione z nazwy miejsce przeznaczenia)
Formuła ta oznacza, że sprzedający ma obowiązek postawić towar do dyspozycji kupującego na przybywającym środku transportu, odprawiony celnie w imporcie i w gotowości do wyładunku w wymienionym z nazwy miejscu przeznaczenia.
Sprzedający ma obowiązek nie tylko dokonać odprawy celnej w eksporcie, ale również w imporcie.
DDP reprezentuje maksymalne obowiązki sprzedającego.

REGUŁY DLA TRANSPORTU MORSKIEGO I WODNEGO ŚRÓDLĄDOWEGO

FAS

FREE ALONGSIDE SHIP (…named port of shipment)
DOSTARCZONY WZDŁUŻ BURTY STATKU (…wymieniony z nazwy port załadunku)
Formuła ta oznacza, że sprzedający ma obowiązek dostarczyć towar i umieścić go wzdłuż burty statku (np. na nabrzeżu) wyznaczonego przez kupującego, w wymienionym z nazwy porcie załadunku.
Gdy towar jest umieszczony w kontenerach, standardowo do przekazania go przewoźnikowi dochodzi na terminalu, a nie wzdłuż burty statku. W takich sytuacjach powinna być użyta jednak reguła FCA.
Sprzedający ma obowiązek dokonać odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

FOB

FREE ON BOARD (…named port of shipment)
DOSTARCZONY NA STATEK (…wymieniony z nazwy port załadunku)
Formuła ta oznacza, że sprzedający ma obowiązek dostarczyć towar na pokład statku wyznaczonego przez kupującego w wymienionym z nazwy porcie załadunku.
FOB może nie być odpowiednią formułą w przypadku, gdy do przekazania towaru przewoźnikowi dochodzi zanim znajdzie się on na pokładzie statku, np. towar w kontenerach, które zwyczajowo są dostarczane do terminalu. W takich przypadkach powinna być zastosowana reguła FCA.
Sprzedający ma obowiązek dokonać odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

CFR

COST AND FREIGHT(…named port of destination)
KOSZT I FRACHT (…wymieniony z nazwy port przeznaczenia)
Formuła ta oznacza, że sprzedający ma obowiązek dostarczyć towar na pokład statku, lub spowodować, że towar będzie w ten sposób dostarczony. Sprzedający musi zawrzeć umowę na przewóz oraz opłacić koszty i fracht konieczne do przewiezienia towaru do wymienionego z nazwy portu przeznaczenia. Przy tej formule w umowie nie musi być określony port załadunku. Ryzyko przechodzi na kupującego w porcie załadunku i jeżeli ma on dla niego szczególne znaczenie, to w interesie stron leży jego szczegółowe sprecyzowanie w umowie.
CFR może nie być odpowiednią formułą w przypadku, gdy do przekazania towaru przewoźnikowi dochodzi zanim znajdzie się on na pokładzie statku, np. towar w kontenerach, które zwyczajowo są dostarczane do terminalu. W takich przypadkach powinna być zastosowana reguła CPT.
Sprzedający ma obowiązek dokonać odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

CIF

COST, INSURANCE AND FREIGHT (…named port of destination)
KOSZT, UBEZPIECZENIE I FRACHT (…wymieniony z nazwy port przeznaczenia)
Formuła ta oznacza, że sprzedający ma obowiązek dostarczyć towar na pokład statku, lub spowodować, że towar będzie w ten sposób dostarczony. Sprzedający musi zawrzeć umowę na przewóz oraz opłacić koszty i fracht konieczne do przewiezienia towaru do wymienionego z nazwy portu przeznaczenia. Ma on również obowiązek zawrzeć umowę ubezpieczenia, która pokryje ryzyko kupującego uszkodzenia lub utraty w trakcie przewozu. Przy tej formule w umowie nie musi być określony port załadunku. Ryzyko przechodzi na kupującego w porcie załadunku i jeżeli ma on dla niego szczególne znaczenie, to w interesie stron leży jego szczegółowe sprecyzowanie w umowie.
CIF może nie być odpowiednią formułą w przypadku, gdy do przekazania towaru przewoźnikowi dochodzi zanim znajdzie się on na pokładzie statku, np. towar w kontenerach, które zwyczajowo są dostarczane do terminalu. W takich przypadkach powinna być zastosowana reguła CIP.
Sprzedający ma obowiązek dokonać odprawy celnej w eksporcie (jeżeli jest wymagana).

Typy i parametry kontenerów morskich:

Kontener 20 – stopowy:

Kontener 40 – stopowy:

Należy mieć na uwadze, iż przedstawione powyżej parametry poszczególnych typów kontenerów są jedynie szacunkowe. Mogą się różnić w zależności od armatora.

Klasyfikacja ładunków niebezpiecznych ADR.

ADR to międzynarodowa konwencja dotycząca drogowego przewozu towarów i ładunków niebezpiecznych. Sporządzona w Genewie 30 września 1957 r. Przepisy ADR są nowelizowane w cyklu dwuletnim (zawsze w roku nieparzystym). Aktualnie obowiązująca wersja umowy ADR to wersja z roku 2015. Składa się ona z umowy właściwej oraz z załączników A i B, które są jej integralną częścią. Umowa właściwa reguluje stosunki prawne pomiędzy sygnatariuszami, natomiast załączniki zawierają przepisy, które szczegółowo regulują warunki przewozu poszczególnych materiałów niebezpiecznych w międzynarodowym transporcie drogowym.
Załącznik A umowy przedstawia podział wszystkich produkowanych na świecie materiałów niebezpiecznych na 13 podstawowych klas zagrożeń:

KLASA
1 – MATERIAŁY I PRZEDMIOTY WYBUCHOWE
2 – GAZY
3 – MATERIAŁY CIEKŁE ZAPALNE
4.1 – MATERIAŁY STAŁE ZAPALNE
4.2 – MATERIAŁY SAMOZAPALNE
4.3 – MATERIAŁY WYTWARZAJĄCE W ZETKNIĘCIU Z WODĄ GAZY ZAPALNE
5.1 – MATERIAŁY UTLENIAJĄCE
5.2 – NADTLENKI ORGANICZNE
6.1 – MATERIAŁY TRUJĄCE
6.2 – MATERIAŁY ZAKAŹNE
7 – MATERIAŁY PROMIENIOTWÓRCZE
8 – MATERIAŁY ŻRĄCE
9 – RÓŻNE MATERIAŁY I PRZEDMIOTY NIEBEZPIECZNE

Załącznik ten określa również warunki pakowania towarów niebezpiecznych, wymagania w zakresie oznakowania towarów, ich opakowań oraz pojazdów je przewożących.

Załącznik B umowy określa m. in.:

•  wymagania co do konstrukcji i dopuszczenia pojazdów do przewozów ładunków niebezpiecznych
•  dodatkowe wyposażenie jednostek transportowych
•  wymagania dotyczące załogi pojazdów i pozostałych osób uczestniczących w przewozie
•  dokumentację wymaganą przy przewozie